Şlam Çamuru Susuzlaştırma Prosesi
Eta Ekipman, Türkiye temsilcisi olduğu Ragazzini hortum pompa ile ülkemizin en büyük kömür madeninde Avrupa’nın en büyük çamur susuzlaştırma projelerinden birine imza attı. Soma Bölgesinde faaliyet gösteren ve Türkiye'nin en büyük üretim kapasitesine sahip kömür madeninde devreye aldığımız şlam çamuru susuzlaştıma prosesine ait bilgiler bu yazımızda bulunmaktadır.
Yer altından çıkarılan ham kömürün yıkanması esnasında içerisinde kömür tozu de içeren ve ‘‘şlam’’ adı verilen çamur ortaya çıkmaktadır. Şlamın susuzlaştırılarak içindeki suyun prosese geri kazandırılması amacıyla işletme filtre presler kullanmaktadır. Hortum pompa uygulamamızdan önce, endüstriyel tipte ve özel sızdırmazlık elemanına sahip santrifüj pompalar kullanılarak filtre preslerin basınçlandırılması yapılmaktaydı. Santrifüj pompalar teknolojileri gereği yüksek devirde çalışan ürünler olduğundan; partikül içeren, aşındırıcı özellikte şlam çamurunda problem yaşatmaktaydı. Azami kuruluk ve asgari nemde kek alabilmek için filtre pres hedef sıkıştırma basıncı 8 bar civarında istenmektedir. Bu durumda şlamın aşındırıcı etkisi santrifüj pompa için katlanarak artmakta, Ragazzini hortum pompaya göre ise çok daha fazla motor gücüne ihtiyaç duymaktaydı. Özel yıkamalı mekanik salmastralar kullanılmasına rağmen salmastralardan çok ciddi şlam kaçağı yaşanırken, pompa fanlarında da ciddi aşınmalar meydana gelmekteydi.
Tüm bu olumsuzluklara ek olarak filtre presten istenen kuruluk ve kalınlıkta kek almak da mümkün olmuyordu. Filtre pres süzüntü suyu proseste tekrar kullanıldığı için çamur susuzlaştırma performansı işletme maliyetlerini doğrudan etkileyen bir faktördür. Çamur keki ise işletme için atık değil yeniden değerlendirilebilir özelliktedir. İşletmenin ihtiyaçlarını ve beklentilerini tam olarak anladıktan sonra proses için en uygun özellikteki ürünümüz olan Ragazzini hortum pompa önerilmiştir.
Ragazzini hortum pompalar viskoz, aşındırıcı, katı partikül içeren ve basınç gerektiren proseslerde ağır hizmet tipi ürünler olarak hizmet vermektedir. Teknolojisi gereği düşük devirlerde çalışan hortum pompalar, yine teknolojisi gereği akışkanın aşındırıcılık etkisinden en az etkilenen pompa tipidir. Seramik sektörü ile birlikte en yoğun kullanıldığı sektörlerden biri de madencilik sektörüdür. Yapılan karşılıklı görüş alışverişleri neticesinde filtre preslerin birinde Ragazzini hortum pompa demo çalışma yapılmasına ve pompa performansının 2 ay boyunca izlenmesine karar verilmiştir. Firmamız İstenen teknik özelliklerdeki Ragazzini hortum pompayı tedarik etmiş ve işletmeye denenmek üzere ulaştırmıştır.
Firmamız teknik personelinin de hazır bulunduğu devreye alma işlemleri sonunda pompa demo süresi başlamış ve işletme yetkilileri tarafından teknik veriler kayıt altına alınmaya başlamıştır. 2 aylık demo süresi sonunda her bir dolumda; filtre preslere daha fazla çamur şarjı yapıldığı, çıkan çamur kekinin daha kalın ve nemsiz olduğu, bu esnada elektrik sarfiyatının yaklaşık 5 kat azaldığı ve pompa hortumunda gözle görülür bir aşınma meydana gelmediği işletme mühendisi tarafından rapor edilmiştir. Tüm bu gelişmeler sonunda işletme yetkilileri diğer filtre presler için de Ragazzini hortum pompa siparişlerini firmamıza iletmiş durumdadır.
Firmamıza ve ürünlerimize güvenerek bu özel projenin hayata geçmesine katkı sağlayan herkese teşekkürü borç biliriz.